Böbrek Taşı Nedir? Böbrek Taşı Belirtileri Nelerdir?
Böbrek Taşı Nedir
Böbrekler kandan süzülen sıvının idrar yolu ile vücuttan atılmasını sağlayan önemli organlardan biridir. Böbrekler görevlerini tam olarak yerine getirmediğinde süzülen sıvı içerisinde yer alan katı maddelerin idrar yolları içerisinde çökerek zaman bu maddelerin böbrek taşı haline gelmesine sebep olur. Böbrek taşı nedir bu konu hakkında vücut aslında bu taşları kendi üretir. Yetersiz sıvı alımı ile idrar yollarına çöken katı maddeler böbrek taşına dönüşerek daha sora ağrılı ve sancılı bir şekilde vücuttan atılımı sağlanır. Böbrek taşı vücuda alınan sıvıların vücuda yetersiz gelmesi ile meydana gelerek kişinin böbrekleri ile ilgili sıkıntı yaşamasına sebep olur.
Böbrek taşı ülkemizde ve dünyada sıklıkla karşılaşılan bir hastalık türüdür. Uzmanlara göre böbrek ağrısı, diş ağrısıyla birlikte insan fizyolojisine en çok acı çektiren ağrıların başında gelmektedir. Peki, böbrek taşı nedir? Böbrek, süzgeç görevi gören bir organdır. Vücudumuzdaki sıvı atıkları ayrıştırır ve idrar kesesine gönderir. Bu şekilde vücudumuzdan dışarı atılmasını sağlar. Olmazsa olmaz hayati organlarımızdan biri olan böbreklerin katı maddeler karşısında randımanı düşer. Bu yüzden zor süzülen bu katı maddeler zamanla topaklanır ve bir araya gelerek böbrek taşı olarak tabir edilen sert maddeler haline gelerek idrar yolunda kalırlar.
Böbrek Taşı Kimlerde Meydana Gelir
Böbrek taşının oluşması kişinin sıvı tüketimi ve bünyesi ile alakalı bir durumdur. Fakat bazı kişiler böbrek taşı oluşmasında daha risk taşıyıcı sebeplere sahiptir.
- 20- 40 yaş arası kişilerde daha sık görülebilmektedir,
- İrsi olarak aile geçmişinde böbrek taşı geçmişi olanlarda,
- Tek böbrek sahibi olanlarda,
- İdrar yolu enfeksiyonu çok fazla olan kişilerde,
- Aşırı spor ve egzersiz yapan kişilerde,
- Fazla miktarda protein ağırlıklı beslenenlerde,
- Az sıvı tüketenlerde,
- Hareketsiz olan kişilerde,
- Yatalak hastalarda,
- İdrarda kalsiyum ve ürik asit fazlalığı olanlarda,
- İdrardaki pH dengesinin alçak ya da yüksek olduğu kişilerde,
- Bağırsaklarından kaynaklı ameliyat geçmişi olan kişilerde böbrek taşı rahatsızlığına sıkça rastlanmaktadır.
Böbrek taşı kişinin kendi vücut yapısı ve beslenmesi ile ilgili kaynaklığından çoğu vakalar sıvı tüketiminin az olmasından dolayı ortaya çıkmaktadır. Aile geçmişinde böbrek taşı rahatsızlığı olan kişilerde sıkça karşılaşılmaktadır.
Böbrek Taşı Belirtileri
Böbrek taşları idrar yollarına ulaşmadığı sürece herhangi bir belirti göstermez. Başlangıçta belirtisi olmayan böbrek taşı, taş düşürme belirtileri meydana gelmeye başladığında kesin tanı koyulabilmektedir. Ağrı ile başlayarak çeşitli belirtiler gösterir.
- Karın bölgesinden başlayan ağrılar sırt bölgesine ve böbreklerin bulunduğu bölgeye yayılır
- İdrar renginin koyu ya da bulanık olması
- Sık sık idrara çıkma
- Normal ateş yüksekliği. 38 derece ateş ve üstü ateş meydana gelmesi
- Vücudun titremesi
- idrarda koku
- Mide bulantısı
- İdrar esnasında ağrılı idrar yapma
- İshal ve kusma böbrek taşı belirtileri arasında yer almaktadır.
Çoğu kişi bu belirtilerin meydana gelmesini böbrek taşı olarak düşünmemektedir. Fakat böbrek taşı yapılan muayene sonrasında ortaya çıkmaktadır ve böbrek taşı düşürmek için tedaviye başlanır. Böbrek taşı düşürürken kişi oldukça fazla ağrı çekmektedir. Özellikle karın bölgesi ve böbreklerin bulunduğu bölgede aşırı ağrı ve aralıklı olarak sancılar meydana gelmektedir.
Böbrek Taşı Nasıl Düşürülür?
Böbrek taşı rahatsızlığında çoğu kişide inanılmaz ağrılar meydana gelmektedir. Taşın büyüklüğüne göre ağrı oranı artmaktadır. Erkeklerde daha sık karşılaşılan taş düşürme belirtileri çeşitli tedavi yöntemleri ile tedavi edilmektedir. Bunun yanı sıra böbrek taşı düşürüldükten sonra bünyeye ve beslenmeye göre tekrarlayabilir.
Böbrek taşları genel olarak idrar yollarında ve böbrek içinde oluşur. Bu durum karşısında vücut yabancı maddeleri dışarıya atma isteği duyar ve bu aşama oldukça ağrılı bir şekilde meydana gelir. Şiddetli böbrek ağrıları çeken kişilerin çoğunda böbrek taşı düşürme meydana gelerek kişinin rahatsız olmasına sebep olmaktadır.
Böbrek taşı nasıl düşer öncelikle bu konu hakkında ilk olarak doktor muayenesinin yapılması gerekmektedir. Bazı vakalarda saatlerce süren ağrılar meydana gelmektedir. Genel olarak kendiliğinden vücuttan atılan böbrek taşları için bitkisel tedavileri tercih edilebilmektedir. Taş düşürme işleminde doktorun yapabileceği ağrı kesici iğne vurarak en azından ağrıları dindirmek hastaya yardımcı olacaktır.
Böbrek taşlarının rahatlıkla düşmesi için idrar yollarının geniş olması ve taşların küçük yapıda olması gerekir. Bunun dışında idrar yolları dar olan ve taş büyüklükleri fazla olan kişilerde idrar yolu genişletici ve ağrı kesici iğneler tercih edilebilmektedir.
- Böbrek taşı düşürürken bol su tüketiminin olması
- Ağrı şiddetine göre hareket halinde olunması
- Sıvı alımının normalde iki katı çıkarılması
- Büyük çaplı taşlarda idrar yollarını genişletici iğnelerin vurulması
- Hastaya sıcak uygulamaların yapılması böbrek taşının daha çabuk düşmesini sağlayacaktır.
Özellikle ileriki yaşlarda meydana gelen böbrek taşı düşürme vakaları biraz daha uzun zaman alabilmektedir. İdrar yollarında birikmiş olan katı maddelerin taşa dönüşmesi kişinin bünyesine bağlı olarak gerçekleşmektedir. En büyük sebeplerden biri olan irsi böbrek taşı kişide tekrarlayabilir. Böbrek taşı nedir bu konu hakkında çoğu kişi kulaktan dolma tedavi yöntemlerini denemeye çalışmaktadır. Yanlış bir tedavi şekli uygulanması kişinin farklı sağlık sorunları ile karşılaşmasına sebep olabilir.
Böbrek Taşı Düşürüldükten Sonra Ne Yapılmalı?
Böbrek taşı düşüren kişilerin sonraki dönemde;
- Bol sıvı tüketimi olması
- Beslenme şeklini değiştirmesi
- Protein kaynaklı gıdaları azaltması
- Mayalı içecekleri tüketmesi ve egzersize başlanması böbrek taşı düşürme sonrasında hastalığın tekrarlamasına engel olacaktır. Ayrıca böbrek sağlığı için en önemlisi su tüketiminin arttırılması gerekmektedir.
Kısaca Böbrek Taşı Hakkında Tüm Soru ve Cevaplar?
Böbrek taşı neyden meydana gelir?
Bunlar aslında vücuttan atılması gereken atıklardır. Bu katı atıkların oluşması da yeteri kadar sıvı almamakla doğru orantılıdır. Bu yüzden bu rahatsızlığı yaşayanlara ilk öneri bol bol sıvı tüketmeleri, temiz su içmeleri, çeşme suyu ve benzeri sıvılardan uzak durmaları önerilir.
Böbrek taşı vücutta mı kalır?
Peki, bu böbrek taşı sürekli vücutta mı kalır? Elbette hayır. Böbrekler bu taşları da vücuttan atmayı başarır. Ancak bu süreç çok zorlu ve sancılıdır. Ağrılar bu dönemde başlar ve ara vermeksizin devam eder. Böbrek taşı bazı bünyelerde hemen oluşurken bazılarında direnç gösterir.
Kimlerde daha sık görülür?
- Böbrek taşının 20 yaş altı ve 40 yaş üstü bireylerde görülmesi enderdir. Bu yüzden en tehlikeli yaşlar 20 ve 40 yaş aralığıdır.
- Böbrek taşı çoğu rahatsızlık gibi genetik bir hastalıktır. Eğer ailenizde ya da sülalenizde böbrek taşı rahatsızlığı yaşamış bireyler varsa maalesef sizin de bu hastalığa yakalanma olasılığınız artar.
- İdrar yolu enfeksiyonu yaşamış kişiler de bu hastalığa açık hale gelirler.
- Bilinenin aksine çok fazla spor yapan kişilerde de böbrek taşı görülmektedir.
- Bunun tam tersi hiç spor yapmayan ve bütün işi oturmak ya da yatmak olan kişilerde de aynı hastalık meydana gelmektedir.
- Daha önce bağırsak kurdu ameliyatı, kolonoskopi, bağırsak düğümlenmesi ya da benzeri sıkıntılar yaşayan kişilerde böbrek taşı sıklıkla görülmektedir.
- Bazı insanların idrarı diğerlerinden çok farklı maddeler içerir. Ya da bu maddeler haddinden fazla barınır. Örneğin idrarındaki asit çok yüksek olan kişiler böbrek taşı riskini taşımaktadır. Acilen önlem almaları gerekir.
Hasta olduğumuzu nasıl anlarız?
Bunun dışında önemli bir konu daha vardır. Böbrek taşlarını teşhis etmek çok zordur. Çünkü asıl merkezi idrar yolu olduğu için buraya gelmeden taşlar bir ağrı ya da sızı ile belirti göstermezler. Peki, taşlar idrar yoluna geldiklerinde vücut buna nasıl cevap verir? Sırasıyla gidecek olursak...
- İlk ağrı hafif belirtilerle karında başlar. Bir insanın sırtı sık sık ağrıyabildiğinden kimse bu ağrının böbrek taşıyla bağlantılı olduğunu düşünmez.
- Ama bununla birlikte bir belirti daha meydana gelir. İdrar renginiz alışılmışım dışında daha koyu bir renge dönüşür. Tüm hastalıkların belirtileri idrar ve dışkı renginden anlaşıldığından, uzmanlar her tuvalet sonrası idrarımızı ve veya dışkımızı kontrol etmemizi salık verirler.
- Bir başka belirti de böbreklerin fazla çalışmasıdır. Yani sık sık idrar torbanızın dolması. 1 saatte bir tuvalete gidiyorsanız eğer bu bir böbrek taşı belirtisidir.
- Daha olağanüstü belirtiler de verir böbrek taşı. Bunlar taşların ciddi boyuta geldiğinin habercisidir genelde. Örneğin vücudun titremeye başlaması. Ya da normal vücut ısınızın birden 39'a kadar çıkması.
Bu belirtileri vücudunuzda gördüğünüzde normal olduğunu düşünmek en büyük hata olabilir. Bu belirtileri gördüğünüz an doktora gitmelisiniz ve muayenenize başlanmalı. Aksi takdirde aşırı ağrı ve sancı yaşarsınız. Hastaneye yattığınız takdirde bu ağrıları hafifletme ve taşların vücuttan atılma yoluyla ilgili çeşitli kolaylaştırıcı adımlar atılmaktadır.
Hangi yaş aralığında daha zorlu geçer?
Böbrek taşı 20 ve 40'lı yaşlarda sıklıkla görülen bir hastalık demiştik. Peki, hangi yaş aralığında daha riskli ve sancılıdır? Uzmanlar ilerleyen yaşlarda böbrek taşı dökmenin oldukça zor bir iş olduğunu belirtiyor. Bu süreç 20'li yaşlardaki bir bireye göre daha sancılı ve uzun sürer.
Böbrek taşı döktükten sonra ne yapmalıyız?
Peki, böbrek taşını düşürdükten sonra nasıl bir hayat düzeni uygulamalıyız?
- Öncelikle bu rahatsızlığın temelinin sıvı tüketmemek ya da kirli sıvı tüketmek olduğunu kavramalıyız. Bu yüzden aklımıza geldikçe su içmeli, yemeklerden önce çorba tüketmeliyiz. Yemeklere, çorbalara, salatalara, çaylara mümkün olduğunca limon sıkmalıyız.
- Protein ağırlıklı beslenmeyi bırakmalıyız. Böbrek taşı rahatsızlığı bu yüzden genelde aşırı spor yapan ve protein kaynaklı beslenen, protein tozu kullanan bireylerde görülür.
Böbrek taşı tekrarlar mı?
Böbrek taşı maalesef tekrarlayan hastalıklar kategorisindedir. Bu yüzden yiyeceklerimize ve içeceklerimize özen göstermemiz en doğru davranış olacaktır. Bunun yanında doktorumuza her altı ayda bir görünmeli, idrar rengimizin rengini ve kokusunu zaman zaman kontrol etmeliyiz. Unutmamalıyız ki bir hastalığın belirtisi önce idrar ve veya dışkı renginden, şeklinden anlaşılmaktadır.
